पाकिस्तानातील मोहम्मद अली जिना यांचे राजकोट पनेली मोती गाव मासळी व्यवसायामुळे देश सोडून गेले. जिना यांचे कुटुंब गुजरातच्या या गावात राहत होते, त्यांना मासळी व्यवसायामुळे देश सोडावा लागला होता

मोहम्मद अली जिना

गुजरातचे राजकोट जिल्हा च्या पॅनली जाड गाव. या गावात 110 वर्षे जुने घर आहे. पाकिस्तानचे राष्ट्रपिता मोहम्मद अली जिना यांचे कुटुंब या घरात राहत होते, असा दावा केला जात आहे. जिना यांचे कुटुंब हिंदू होते असेही अनेकांचे म्हणणे आहे. जिना यांचे आजोबा प्रेमजीभाई हे लोहना जातीचे होते. तो व्यापारी होता. त्यांचा मासेमारीचा व्यवसाय होता. त्यावेळी त्यांनी या व्यवसायातून बक्कळ कमाई केली. त्यांचा व्यवसाय परदेशातही पसरला होता.

भारताचे माजी परराष्ट्र मंत्री जसवंत सिंह यांनी त्यांच्या पुस्तकात लिहिले आहे की, जिनांचे आजोबा त्यांच्या मुलांसोबत पनेली गावात राहत होते. या गावातील बहुतेक वडीलधारी मंडळी आजही जिनांच्या घराण्यातील अनेक कथा कथन करतात. त्याकाळी मासळीचा व्यवसाय चांगला मानला जात नव्हता, असे गावातील लोक सांगतात. त्यामुळे जीनांच्या आजोबांनाही समाजातील लोकांच्या वाईट वागणुकीला सामोरे जावे लागले. मासळी व्यवसायामुळे जिना कुटुंबाला सामाजिक बहिष्काराला सामोरे जावे लागले.

म्हणूनच इस्लामचा स्वीकार केला

प्रेमजीभाईंचा मुलगा पुंजालाल ठक्कर हे जिना यांचे वडील होते. पुंजालाल ठक्कर यांना चार भाऊ होते. बीबीसीच्या वृत्तानुसार, गावातील लोकांच्या विरोधामुळे प्रेमजीभाईंनी आपल्या मुलांची नावे बदलून इस्लाम धर्म स्वीकारला होता. नावामागे जिनाही जोडले. दुसरीकडे, गावातील लोकांचे म्हणणे आहे की, प्रेमजीभाईंचा एक मुलगा पुंजालाल यानेच इस्लाम धर्म स्वीकारला होता. बाकीचे तीन भाऊ हिंदू राहिले. यानंतर पुंजालालचे कुटुंब आपल्या भावांपासून वेगळे झाले आणि कराचीला गेले. तथापि, काही लोक म्हणतात की नंतर पुंजाभाईंनाही हिंदू व्हायचे होते, परंतु लोकांनी ते मान्य केले नाही.

जिनांमुळे गावाची वेगळी ओळख

तर दुसरीकडे जिना यांच्यामुळे गावाची वेगळी ओळख असल्याचे गावातील लोकांचे म्हणणे आहे. पण, भारताच्या फाळणीमुळे अनेक लोक वाईटही बोलतात. जिना स्वातंत्र्यलढ्यात सहभागी झाले होते. भारताला इंग्रजांपासून मुक्त करण्यातही त्यांचे महत्त्वाचे स्थान होते, याचाही त्यांना अभिमान आहे.

1948 मध्ये जिना यांचे निधन झाले

जिना यांचे वडील पुंजालाल ठक्कर यांना कराचीत खूप मान मिळाला. त्यांनी आपल्या व्यवसायाचा झपाट्याने विस्तार केला. पुंजालालच्या कंपनीची कार्यालयेही वेगवेगळ्या देशांमध्ये उघडल्याचे सांगितले जाते. 1948 मध्ये मोहम्मद अली जिना टीबी आजाराने ग्रस्त होते. पुढे हा आजार त्यांच्या मृत्यूचे कारण बनला. 11 सप्टेंबर 1948 रोजी जिना यांचे निधन झाले.