गुजरात विधानसभा निवडणूक 2022 अमित शाह भाजपला सांगत आहेत फक्त काँग्रेससोबत लढा | भाजपचे चाणक्य गुजरातमध्ये काँग्रेससोबतच पक्षाची लढत का सांगत आहेत?

भाजपचे चाणक्य म्हणवणारे अमित शहा गुजरातमध्ये भाजपची लढत फक्त आणि फक्त काँग्रेसशीच का सांगत आहेत? अमित शहा गुजरातमध्ये भाजपच्या प्रचंड विजयाचा दावा करत असले तरी भाजपचे चाणक्य प्रतिस्पर्धी म्हणून काँग्रेसचे नाव घेत गुजरातच्या लढतीचे द्विपक्षीय वर्णन करण्याचा प्रयत्न करत आहेत. अशा स्थितीत आम आदमी पक्षाला कमकुवत म्हणणारे अमित शहा आम आदमी पक्षाला कमी लेखत नाहीत किंवा रणनीती म्हणून आम आदमी पक्षाच्या मतदारांना भ्रमित करत आहेत.

गुजरातमध्ये 1990 पासून सातत्याने सत्तेत असलेल्या भाजपच्या नजरेत आम आदमी पक्षाच्या उपस्थितीने काहीही फरक पडणार नाही. पक्षाला पुन्हा सत्तेत आणण्याच्या उद्देशाने निवडणुकीच्या रिंगणात उतरलेले गृहमंत्री अमित शहा हे भाजपची काँग्रेसशीच लढाई करण्याच्या विचारात आहेत. साहजिकच, हे सांगण्यामागे इतिहासातून घेतलेले धडे आहेत, जेव्हा राज्यात नव्या पक्षाच्या धमक्यात तिरंगी लढत पाहायला मिळाली, परंतु निवडणुकीच्या निकालानंतर सत्तेचा संघर्ष द्विपक्षीय राहिला आणि यावेळी चिमण भाई पटेल यांचे नेतृत्व तिरंगीच राहिले. गुजरातचे दिग्गज नेते शंकर सिंग वाघेला, केशू भाई पटेल आणि रतू भाई अदानी यांनी नवा पक्ष स्थापन करून निवडणुकीच्या रिंगणात उतरले, पण गुजरातमध्ये त्यांना केवळ अंशत: यश मिळू शकले.

1998 मध्ये शंकर सिंह वाघेला यांनी राष्ट्रीय क्रांतीकारी पक्षाची स्थापना करून काँग्रेससोबत निवडणूक रिंगणात हात आजमावला. या निवडणुकीत वाघेला यांना चार जागा जिंकण्यात यश आले. २०१२ मध्ये केशुभाई पटेल यांनी गुजरात परिवर्तन पक्षाची स्थापना केली, पण त्यांनाही केवळ दोन जागांवर यश मिळाले.

गुजरातमधील एकमेव नेते म्हणजे चिमणभाई पटेल, ज्यांच्या नेतृत्वाखाली जनता दल (यू) ने 1990 मध्ये 70 जागा जिंकल्या. चिमणभाईंनी आधी काँग्रेस आणि नंतर भाजपसोबत आघाडी करून सरकार चालवलं खरं तर गुजरातमध्ये स्पर्धा फक्त दोन पक्षांमध्येच राहिली आहे. यापूर्वी जनता पक्ष आणि काँग्रेसमध्ये लढत झाली आहे. पण नंतर भाजप पुढे सरकला आणि 1995 पासून काँग्रेसशी सतत संघर्ष करत आहे.

अमित शहांच्या वक्तव्याचे राजकीय महत्त्व काय?

राज्यातील राजकीय लढाईत काँग्रेसचे अस्तित्व कायमच राहिले आहे. भाजप असो वा जनता पक्ष पण काँग्रेसमध्ये नेहमीच स्पर्धा राहिली आहे. गेल्या दोन दशकांपासून राज्यात कमळ नक्कीच फुलले आहे, पण मैदानात भाजपला आव्हान देणारा पक्ष नेहमीच राहिला आहे. 2017 ची लढत भाजपसाठी थोडी निराशाजनक होती जेव्हा ती 98 जागांवर कमी झाली. या निवडणुकीत काँग्रेसला 22 जागा कमी मिळाल्याने 77 जागा जिंकता आल्या. 2017 मध्ये आम आदमी पक्षही राज्यात आपली उपस्थिती नोंदवण्यासाठी उतरला होता, परंतु 30 जागांवर त्याचे डिपॉझिट जप्त झाले होते. सुरत महापालिका निवडणुकीत 27 नगरसेवकांच्या विजयानंतर आम आदमी पक्षाचा आत्मविश्वास वाढला आहे. आणि या विधानसभा निवडणुकीत ‘आप’ने जोरदार ताकद लावायला सुरुवात केली आहे.

भाजपच्या बालेकिल्ल्यातील भाजपच्या खेळपट्टीवर आम आदमी पार्टी जोरदार कामगिरीसाठी कंबर कसली आहे. आपल्या हायप्रोफाईल मोहिमेने आणि मोहक आश्वासनांनी, देशातील मीडियाने बरेच लक्ष वेधून घेतले आहे. या प्रक्रियेत आम आदमी पार्टी टीव्ही अँकर इशुदान गढवी आणि पाटीदार नेते गोपाल इटालिया यांना पुढे करून पैसे कमवण्याचा प्रयत्न करत आहे.

गुजरातमध्ये नवा पर्याय म्हणून उभा राहण्याचा आम आदमी पक्षाचा प्रयत्न आहे. त्यामुळे आम आदमी पक्ष आक्रमक प्रचार करण्याचा निर्धार केला आहे. अमित शहा ‘आप’कडे फारसे लक्ष देत नसतील, पण आम आदमी पक्षाचे संयोजक अरविंद केजरीवाल काँग्रेसला पाचपेक्षा कमी जागा देऊन खर्च केलेली शक्ती म्हणून संबोधत आहेत. गुजरातमध्ये आम आदमी पक्षाची रणनीती पंजाबप्रमाणेच आहे, हे उघड आहे, आम आदमी पक्षाने प्रथम विरोधी पक्षाचा दर्जा स्वीकारला आणि 2022 च्या निवडणुका जिंकून सत्तेपर्यंत पोहोचण्यात यश मिळवले.

गुजरातमध्ये आम आदमी पक्षाचे संपूर्ण लक्ष कनिष्ठ मध्यमवर्गीय आणि तरुण मतदारांमध्ये प्रवेश करण्यावर आहे. या एपिसोडमध्ये, AAP ने राज्यातील एक मजबूत राजकीय शक्ती म्हणून ओळखल्या जाणार्‍या जातीच्या त्या विभागांवर देखील भर दिला आहे. इसुदान गढवी यांना मुख्यमंत्रिपदाचे उमेदवार घोषित करून ‘आप’ने ओबीसी व्होटबँकेला खिंडार पाडण्याचा प्रयत्न केला आहे.

गुजरातच्या लढाईत केजरीवाल आपली राजकीय ताकद सिद्ध करणार का?

गुजरातपूर्वी आम आदमी पक्षाने गोवा, उत्तराखंड आणि पंजाब या राज्यांमध्ये सर्व जागा लढवल्या आहेत. पंजाबमधील घवघवीत यशानंतर गोवा आणि उत्तराखंडमधील मानहानीकारक पराभवानंतरही आम आदमी पक्षाचे मनोबल उंचावले आहे.

तसे, गोव्यात ‘आप’ने दोन जागा जिंकल्या होत्या आणि एकूण मतदारांपैकी 6.8 टक्के मते मिळवली होती. एवढेच नाही तर गोव्यातील 40 पैकी 39 जागा लढवणाऱ्या पक्षाच्या 24 उमेदवारांचे डिपॉझिटही जप्त झाले आहे. उत्तराखंडमध्ये आम आदमी पक्षाला ७० पैकी एकही जागा जिंकता आली नाही. पक्षाच्या 63 जागांवर अनामत रक्कम जप्त झाली.

मात्र 12 वर्षे जुन्या पक्षाने दोन राज्यात सरकार स्थापन केल्यानंतर गुजरातची लढाई रंजक पद्धतीने लढण्यासाठी आम आदमी पक्ष रिंगणात उतरला आहे. राजकीय विश्लेषक सुदीप सिंग यांच्या म्हणण्यानुसार, आम आदमी पार्टी गुजरातमध्ये काँग्रेसची ताकद आपल्या बाजूने वळवण्यासाठी आणि येत्या निवडणुकीत मोदी विरुद्ध केजरीवाल असा नारा लावण्यात यशस्वी होण्यासाठी गुजरातमध्ये नंबर दोनच्या स्थानासाठी प्रयत्नशील आहे.

लो प्रोफाइल प्रचारामुळे काँग्रेस कमकुवत दिसत आहे का?

भाजप राज्यात काँग्रेसला कमकुवत मानत नाही. याआधी पंतप्रधान मोदींनी भाजप कार्यकर्त्यांना काँग्रेसच्या मूक मोहिमेबाबत इशारा दिला होता. दुसरीकडे, काँग्रेसला प्रमुख प्रतिस्पर्धी असल्याचे सांगून अमित शहा यांनी मंगळवारी स्पष्ट केले की, गुजरातमध्ये भाजपची लढत नेहमीच द्विपक्षीय राहिली असून यंदाही निवडणुकीत काँग्रेस पक्ष भाजपसमोर आहे.

स्थानिक नेत्यांच्या बळावर काँग्रेस सक्रिय… काँग्रेस पक्ष शहरांपेक्षा ग्रामीण मतदारांवर अधिक भर देत आहे. आदिवासी, दलितबहुल आणि ग्रामीण भागावर काँग्रेसचा भर आहे. गेल्या वेळीही ग्रामीण भागात भाजपचा पराभव करण्यात काँग्रेसला यश आले होते.

राज्यातील 182 विधानसभा जागांपैकी 55 जागा अहमदाबाद, सुरत, राजकोट आणि वडोदरा या चार मोठ्या शहरांमध्ये आहेत. या जागांमध्ये 127 जागा निमशहरी आहेत परंतु 100 हून अधिक जागा ग्रामीण आहेत. ज्यांच्यावर काँग्रेसचे पूर्ण लक्ष आहे.

साहजिकच काँग्रेस रणनीती म्हणून ग्रामीण भागावर लक्ष केंद्रित करत आहे आणि छोट्या सभा घेऊन मीडियाच्या ग्लॅमरपासून दूर राहत आहे. अशा परिस्थितीत पंतप्रधान मोदी आणि गृहमंत्री अमित शहा काँग्रेसला आपला प्रमुख प्रतिस्पर्धी सांगत आहेत. गुजरात हे दोन्ही नेत्यांचे गृहराज्य आहे, हे उघड आहे. त्यांना गेल्या तीन दशकांपासून राज्यातील निवडणुका घेण्याचा सखोल अनुभव आहे.