धुमाळ, शांता, वीरभद्र आणि रामलाल… हे दिग्गज यावेळी हिमाचल विधानसभेत दिसणार नाहीत.

हिमाचल प्रदेश विधानसभेच्या 68 जागांसाठी मतदान झाले असून निकाल 8 डिसेंबरला लागणार आहेत, मात्र गेल्या 45 वर्षात पहिल्यांदाच राज्याच्या 14 व्या विधानसभा राज्याच्या राजकारणातील दिग्गज रामलाल ठाकूर, वीरभद्र सिंह, शांता कुमार आणि प्रेमकुमार धुमल हे सभागृहात नसतील. 1977 पासून आतापर्यंत या चारपैकी एक किंवा दुसरे मुख्यमंत्री विधानसभेत असायचे, पण 14व्या विधानसभेत त्यापैकी एकही असणार नाही.

यावेळी भाजपने माजी मुख्यमंत्री प्रेमकुमार धुमल यांना तिकीट दिले नाही, तर शांता कुमार यांनी राजकारणातून संन्यास घेतला आहे. धुमाळ विधानसभेत पोहोचू शकले असते, पण भाजपमधील परस्पर वैरामुळे त्यांना निवडणूक लढवता आली नाही. तो बाहेर पडला. निवडणूक प्रचारात त्यांची अनुपस्थिती भाजपला सत्तेतून बाहेर फेकून देऊ नये, असे समजते. मात्र, 8 डिसेंबर रोजी निवडणूक निकालानंतरच याची पुष्टी होईल, तर माजी मुख्यमंत्री शांता कुमार यांनी 2017 च्या निवडणुकीपूर्वी निवडणुकीच्या राजकारणातून निवृत्ती घेतली होती. अन्य दोन माजी मुख्यमंत्री वीरभद्र सिंह आणि रामलाल ठाकूर यांचे निधन झाले आहे.

गेल्या 40 वर्षात ही निवडणूक वीरभद्र, शांता आणि धुमाळ यांच्याशिवाय झाली.

वीरभद्र सिंग, शांता कुमार आणि धुमल यांच्या सक्रियतेशिवाय गेल्या 40 वर्षांतील ही पहिलीच निवडणूक आहे. 1977 मध्ये पहिल्यांदा जनता पक्षाच्या सरकारचे मुख्यमंत्री झाल्यानंतर शांता कुमार 2017 पर्यंत राज्यातील प्रत्येक विधानसभा, लोकसभा आणि शहरी संस्थांच्या निवडणुकांमध्ये सक्रिय होते. त्याचप्रमाणे, 1985 नंतर वीरभद्र सिंह 2021 च्या राज्यातील सर्व निवडणुकांमध्ये सक्रिय नव्हते तर ते स्टार प्रचारक म्हणूनही वापरले जात होते. तसेच 1990 नंतर धुमाळ 2019 च्या पोटनिवडणुकीपर्यंत सतत प्रत्येक निवडणुकीत सक्रिय राहिले.

धुमाळ यांच्या निवडणूक सक्रियतेला 2019 नंतर ब्रेक लागला

2017 च्या निवडणुकीत पराभव झाल्यानंतर भाजपने धुमाळ यांना निवडणुकीच्या राजकारणातून बाहेर फेकले होते. 2019 च्या लोकसभा निवडणुकीत चारही जागा जिंकल्यानंतर राज्यात पोटनिवडणुका झाल्या. लोकसभा निवडणुकीत विजयी झाल्यानंतर आमदार सुरेश कश्यप आणि धर्मशालाचे आमदार किशन कपूर खासदार झाले, त्यामुळे या जागा रिक्त राहिल्या. या निवडणुकांपासून आतापर्यंत भाजपने धुमाळ यांना निवडणूक प्रचारापासून दूर ठेवले. यावेळी तो हमीरपूर येथे बंदिस्त होता. प्रचार संपण्याच्या दिवशी त्यांनी देहरा आणि कुतलहाडमध्ये जाहीर सभा घेतल्या. ती एक औपचारिकता सोडून काहीच नव्हती.

१३व्या विधानसभेचा कार्यकाळ ८ जानेवारी २०२३ रोजी संपणार आहे.

राज्य विधानसभेचा कार्यकाळ 8 जानेवारी 2023 रोजी संपणार आहे. 8 डिसेंबरला कोणत्याही पक्षाला बहुमत मिळेल, त्याला 8 जानेवारीपूर्वी बहुमताने सरकार स्थापन करावे लागेल. जेव्हा हिवाळी अधिवेशनासाठी सभागृहाची पहिली बैठक होईल, तेव्हा धुमल, वीरभद्र सिंह किंवा शांता कुमार यांच्यासारखे दिग्गज नसतील.