कर्नाटकात पुन्हा हिंदीवरून गदारोळ, निवडणुकीपूर्वी या वादाचा फायदा कोणाला होणार? , कर्नाटक निवडणूक कर्नाटकात हिंदीवर गदारोळ, निवडणुकीत फायदा कोणाला होणार

कर्नाटकात हिंदीवरून नवा वाद सुरू झाला आहे.

ऑटोवरील महिला ऑटो चालक ती त्याला हिंदीत बोलायला सांगते. तर प्रत्युत्तरात ऑटोचालक अशा पद्धतीने भडकतात हिंदी तो बोलणाऱ्यांना ‘भिकारी’ म्हणतो. ती इतकी येते की महिलेला ऑटोमधून खाली उतरावे लागते. हा व्हिडीओ सोशल मीडियावर व्हायरल झाला नसता तर कुणालाही विश्वास बसणे कठीण झाले असते. हा व्हिडिओ 11 मार्चचा आहे व्हायरल घडले जे कर्नाटकातील लोक हिंदी आणि हिंदी भाषिकांबद्दल काय विचार करतात याचे द्योतक होते.

महिला आणि ऑटोचालकाचा तो व्हिडीओ व्हायरल झाल्यानंतर सोशल मीडियावर चर्चेला उधाण आले आणि ते शांत झाले, मात्र आता निर्माण झालेला गोंधळ कर्नाटकच्या राजकारणात प्रभाव टाकत आहे. हिंदीबद्दलची चर्चा एफएसएसआयच्या आदेशाने सुरू झाली ज्यात दक्षिण भारतीय राज्यांना दह्याच्या पॅकेटवर हिंदीमध्ये दही लिहिण्याची सूचना केली. तामिळनाडूचे मुख्यमंत्री एमके स्टॅलिन यांनी हा आदेश ट्विट करून त्यांच्यावर हिंदी लादल्याचा आरोप केला, तेव्हा त्याची उष्णता शेजारच्या कर्नाटक राज्यात पोहोचली. भाजपवर आरोप-प्रत्यारोप सुरू झाले. यासोबतच निवडणुकीच्या अगोदर आलेल्या या आदेशाचा निवडणुकीत कोणाला फायदा होणार आहे का, अशी आणखी एक चर्चा रंगली आहे.

दहीहंडीवर राजकारण

भारतीय अन्न सुरक्षा आणि मानक प्राधिकरणाच्या वतीने, कर्नाटक, केरळ आणि तामिळनाडूच्या दूध संघांना दहीच्या पाकिटांवर हिंदीमध्ये दही लिहिण्याचे आणि स्थानिक भाषा कंसात लिहिण्याचे आदेश दिले आहेत. याला विरोध होताच प्राधिकरणाने आपला आदेश मागे घेत स्थानिक भाषा ठळकपणे लिहिण्यास सांगितले, मात्र तोपर्यंत त्यावरून वाद सुरू झाला होता. तामिळनाडूतून सुरू झालेला विरोध कर्नाटकात पोहोचल्यावर ते राजकारणाचे केंद्र बनले. यावरून आता विरोधी पक्ष भाजपवर हल्लाबोल करत आहेत. भाजप जबरदस्तीने हिंदी लादत असून एका षड्यंत्राखाली प्रादेशिक भाषेचा अवमान करत असल्याचा आरोप विरोधी पक्ष करत आहेत.

कुमारस्वामी मुद्दा सांगत आहेत

जेडीएस प्रमुख कुमार स्वामी हिंदीत दही लिहिण्याचा आदेश राजकीय मुद्दा बनवत आहेत. आदेशानंतर कुमारस्वामी म्हणाले की, भाजप आता मागच्या दाराने हिंदी लादत नाही, तर थेट कन्नडला विरोध करत आहे. कुमारस्वामी म्हणाले होते की, हा आदेश देऊन भाजपने कर्नाटकवर आपले वर्चस्व सिद्ध करण्याचा प्रयत्न केला आहे, मात्र असे होऊ दिले जाणार नाही. यावेळी कुमार स्वामी यांनी काँग्रेसवर निशाणा साधत ही गांधींची काँग्रेस नसल्याचे म्हटले आहे.

निवडणुकीत कोणाला फायदा होईल

कर्नाटकात हिंदीविरोधात सातत्याने आंदोलने होत आहेत. विरोधी पक्षही हा मुद्दा बनवत आहेत, गेल्या वर्षीच कर्नाटक सरकारने हिंदी दिनानिमित्त कार्यक्रम जाहीर केले होते, तेव्हा विरोधकांनी त्याचा निषेध केला होता आणि कर्नाटकचा पैसा हिंदी दिन साजरा करण्यासाठी वापरला जात असल्याचा सवाल उपस्थित केला होता. जेडीएस प्रमुख कुमार स्वामी यांनी याबाबत औपचारिक पत्रही लिहिले होते.

जरी तत्कालीन शिक्षणमंत्री बी. यावर उत्तर देत नागेश यांनी 1949 पासून देशात हिंदी दिवस साजरा केला जात आहे, कर्नाटकनेही त्याचे आयोजन केले आहे, मग त्याला विरोध का? यापूर्वी माजी मुख्यमंत्री आणि काँग्रेस नेते सिद्धरामय्या यांनीही हिंदीबद्दल म्हटले होते की, ‘हिंदी आपली राष्ट्रभाषा नाही, भाषिक विविधतेचा आदर केला पाहिजे, मला कन्नड असल्याचा अभिमान आहे. हिंदी भाषेचा मुद्दा बनवण्यात जेडीएस आणि काँग्रेसला यश आले तर भाजपचे नुकसान होऊ शकते, असे राजकीय विश्लेषकांचे मत आहे.

जेव्हा येडियुरप्पा बॅकफूटवर आले

नुकतेच कर्नाटक दौऱ्यावर पोहोचलेल्या अमित शहा यांनी हिंदीसंदर्भात वक्तव्य केले. ते म्हणाले होते की, देशात सगळ्यांना एकत्र आणणारी भाषा असेल तर ती हिंदी आहे. यावरही विरोधी पक्षांनी भाजपवर निशाणा साधत हिंदी लादल्याचा आरोप केला होता. यानंतर माजी मुख्यमंत्री येडियुरप्पा यांना स्वत: बॅकफूटवर येऊन स्पष्टीकरण द्यावे लागले. कन्नड ही आपली मुख्य भाषा असून तिच्याशी अजिबात तडजोड करता येणार नाही, असे ते म्हणाले होते. सीएम बोम्मई यांनीही कन्नडला कर्नाटकची मुख्य भाषा म्हणून घोषित केले होते.

कर्नाटकात मराठीपेक्षा हिंदी कमी बोलली जाते

हिंदी भाषेच्या वादाला कर्नाटकात मुद्दा बनवल्यास भाजपचेही नुकसान होऊ शकते. कुमारस्वामी सातत्याने हिंदीला थेट विरोध करत असल्याने त्याचा थेट फायदा जेडीएसला मिळण्याची अपेक्षा आहे. भाषिक डेटा देखील याची पुष्टी करतो. वास्तविक कर्नाटकात फक्त ३.२ टक्के लोक हिंदी बोलतात. कन्नड व्यतिरिक्त, राज्यातील सर्वात जास्त बोलली जाणारी भाषा उर्दू आहे, गेल्या जनगणनेवर आधारित विश्लेषणानुसार, राज्यातील 10.8 टक्के लोक उर्दू बोलतात, त्यानंतर 5.8 टक्के तेलुगू, 3.5 टक्के मिल आणि 3.4 टक्के मराठी भाषा बोलतात. कर्नाटकात फक्त तुलू, कोकणी आणि मल्याळम भाषा हिंदीपेक्षा कमी बोलल्या जातात.